Hollanda, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren süresiz oturma müsaadesi talebinde bulunan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarını lisan ve kültür konusunda zarurî ahenk imtihanına tabi tutacak. Ahenk diploması alamayan bireylere süresiz oturum müsaadesi verilmeyecek.
Hollanda, ülkede yaşayan Türkiye vatandaşlarının sınırsız oturma müsaadesine erişimine kısıtlama getirdi. Önümüzdeki yıldan itibaren, oturma müsaadesi başvurusu yapacak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları lisan ve kültür konusunda mecburî ahenk imtihanına girecek.
HOLLANDA’DAKİ TÜRKLERDEN KARAR TEPKİ
Hollanda‘daki Türk kökenli örgütler, Türkiye – Avrupa Birliği (AB) Paydaşlık Muahedesi uyarınca bu türlü bir düzenlemenin mümkün olamayacağını belirterek karara reaksiyon gösteriyor. Göç uzmanı avukat İsmet Özkara, bu düzenlemenin kanunlara muhalif olduğunu belirterek, mevzuyu yargıya taşıyacaklarını söylüyor. Hollanda Göç ve Vatandaşlık Dairesi’nden (IND) yapılana açıklamada, yeni yıldan itibaren süresiz oturma müsaadesi başvurusu yapana Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının ahenk imtihanına tabi olacakları bildirildi. Açıklamada, bu uygulamanın, hükümetin 2022 yılında “Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının Hollanda’ya ahengi amacıyla” aldığı karar doğrultusunda hayata geçirileceği vurgulandı.
Dönemin Hollanda hükümeti, “Türkiye kökenli göçmenlerin Hollanda’ya gereğince ahenk sağlayamadığı gerekçesiyle” aile birleşimi ya da başka nedenlerle bu ülkeye gelecek Türk vatandaşlarının ahenk imtihanına tabi tutulmasına karar vermişti. Dönemin Sosyal İşler Bakanı Wouter Koolmees, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına yönelik ahenk zorunluluğunu şu sözlerle savunmuştu: “Birçoğunun işi var ve toplumda faal durumdalar fakat kimilerinin Hollandaca ile ilgili problemleri var. Bu nedenle toplumda yollarını bulmakta zorlanıyorlar.”
SINAVI GEÇEMEYENE VİZE YOK
Bu münasebetle hükümet, Hollanda’ya gelmek isteyen Türk vatandaşlarına imtihan mecburiliği getirdi. Türkiye’deki Hollanda temsilcilerinde kursa giden Türk vatandaşları, B1 seviyesinde lisan bildiklerini ve ülke kültürünü tanıdıklarına ait bir imtihana girmek zorunda. İmtihanda başarısız olanlara Hollanda vizesi verilmiyor.
İkili anlaşamazlar uyarınca 2020 yılına kadar Hollanda tarafından Türk vatandaşlarına yönelik istisnai ayrıcalık uygulanıyordu. Türkiye ile eski ismi Avrupa Topluluğu olan AB ortasında 1963 yılında imzalanan iştirak mutabakatı ve 1970 tarihli katma protokol, Hollanda’da Türk vatandaşlarına yönelik rastgele bir zarurî dayatmaya müsaade vermiyor. Fakat Hollanda hükümeti, 2016 yılındaki başarısız darbe teşebbüsü sonrası artan sığınmacı akınını münasebet göstererek, ahenk imtihanını gündeme getirdi. Hollanda hükümeti, sığınmacı sorunu nedeniyle, Avrupa Adalet Divanı tarafından 2014 yılında verilen “baskın bir kamu faydası nedeni ile iştirak muahedesi kararlarının ihlal edilebileceği” kararına dayanarak, Türkiye – AB İştirak Mutabakatı’nın kimi kararlarını görmezden gelme kararı aldı.
TÜRK VATANDAŞLARINA HAK KAYBI RİSKİ
BBC Türkçe’ye konuşan avukat İsmet Özkara’ya göre, daha sonra aile birleşimi ile Hollanda’ya gelecek olan Türk vatandaşlarına uygulanan uyum sınavı zaruriliği artık de Hollanda’da yaşayanları kapsayacak halde genişletiliyor. Ahenk imtihanından geçemeyen Türk vatandaşları, 1 Ocak 2025’ten süresiz oturma müsaadesi alamayacak. Özkara’ya nazaran, bu uygulama Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları açısından büyük aksilikler barındırıyor. Hollanda’da yasal olarak 5 yıl mühlet kalan Türk vatandaşları, bu müddetin sonunda kalıcı oturma hakkına sahip oluyor. AB genelinde geçerli olan bu süresiz oturum müsaadesiyle, kalıcı iş kontratı, kredi, konut edinme üzere AB vatandaşlarına tanınan bütün haklardan yararlanılabiliyor.
Özkara’ya nazaran, ahenk imtihanına girmeyen Türk vatandaşlarına, 3 – 5 yılsa yenilenmesi gereken farklı bir oturum müsaadesi verilecek. Bu da kalıcı iş kontratı, kira mukavelesi ve kredi başvurusu başta olmak üzere birçok hususta Türk vatandaşlarının hak kaybı yaşamasına neden olacak. Türkiye – AB Paydaşlık Muahedesi’nin tek taraflı olarak yürürlükten kaldırılamayacağını altını çizen avukat İsmet Özkara, daha evvel bu hususta Hollanda aleyhine açılan üç davanın Türk vatandaşları lehine sonuçlandığını ve bunların onay kademesinde olduğunu söyledi.
Özkara’ya nazaran, şu an Danıştay gündeminde olan davada lokal mahkeme, Avustralya ve Japonya üzere AB üyesi olmayan ülke vatandaşlarına hiçbir kısıtlama uygulanmazken, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına uyum sınavı zaruriliği getirilmesinin “ayrımcılık olduğuna” karar verdi. Danıştay’ın da bu kararı onanmasını beklediklerini vurgulayan Özkara, 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek yeni düzenleme için de yasal yollara başvurmaya hazırlanıyor.
Bu karar nedeniyle Hollanda’yı Avrupa Komitesi’ne şikayet edeceklerini vurgulayan Özkara, imza kampanyası ve yürürlüğe girdikten sonra yasa aleyhine ferdî davalarla bu düzenlemeye karşı gayret edeceklerini söyledi. Hollanda hükümetinin Türkiye kökenli göçmenler konusundaki istişare organı olan Hollanda Türkler İçin Danışma Kurulu (IOT) Lideri Zeki Baran da, süresiz oturma müsaadesinin ahenk imtihanına tabi olmasının, 1963 Ankara Mutabakatı’nın ihlali manasına geldiğini söyledi. Bunun kabul edilebilir bir düzenleme olmadığını belirten Baran, BBC Türkçe’ye gerekli tüm yasal teşebbüsü başlatacaklarını vurguladı. Zeki Baran, muahedenin tarafı olan Türkiye’nin de, bu uygulama karşısında sessiz kalmaması gerektiğini savundu.
Kanlı taarruz sonrası İhtilal Muhafızları’ndan bildiri: Süleymani’nin gönüllerde yaktığı ateş hiçbir vakit sönmeyecek
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.